ابتدا چند اصطلاح مهم در ترجمه برای درک عناصر واژگانی و ترجمه توضیح داده خواهد شد :
Vocabulary = واژگان
Lexicon = واژگان
item Vocabulary /element = عنصر واژگانی
itemlexical /element = عنصر لغوی/ واژگانی، کلمه
Lexeme = عنصر واژگانی
Collocation = مجموعة همایشی
کلمه یا واژه واحدی از زبان است که در گفتار بین دو مکث و در نوشتار میان دو فضای خالی واقع میشود.
مثال: (الف) احمد دوان دوان آمد.
ب. مینا یواش یواش به قطار نزدیک شد.
جمله زیر را درنظر بگیرید:
We are interested in football
در این جمله پنج کلمه ولی سه لغت است. زیرا کلمات are interested in روی هم یک لغت یا عنصر واژگانی را تشکیل میدهند.
مجموعه همایشی :عبارتست از دو یا چند کلمه که همواره باهم به کار رفته و یک لغت یا عنصر واژگانی را تشکیل میدهند.
در جملهای که بدان اشاره شد، are interested in یک مجموعه همایشی است.
تقسیم بندی مجموعه های همایشی :
الف. اصطلاح (idiom) ب. غیراصطلاح
اصطلاح. چنانچه معنای یک مجموعه همایشی از معنای کلمات تشکیل دهنده آن قابلدرک و استنباط نباشد، آن مجموعه همایشی را ’اصطلاح‘ گویند.
مثال: He put off the meeting.
الف. کلمات قاموسی (Content words) : کلمات معنادار که برای اشاره به اشیاء و مفاهیم بهکار میروند.
ب. کلمات دستوری (Structure words) : کلماتی هستند که معنای مستقلی ندارند و صرفاً برای ایجاد ارتباط میان کلمات قاموسی در داخل سازه های زمانی ایفای نقش میکنند.
مثال: ’به‘، ’از‘، ’را‘، ’برای‘.
مثال: کتاب، قلم، نوشتن
زبانشناسی ساختاری و معنای عناصر واژگانی :
هر زبان نظامی منحصربفرد می باشد که عنصرهای آن (آوائی، دستوری و واژگانی) جوهر و همچنین ارزش وجودی خود را در داخل چارچوب آن نظام و در رابطه با سایر عنصرها نظیر خود اخذ میکنند.
حوزه معنایی
حوزه بندهای معنایی نظام واژگانی زبانها ممکن است باهم فرق داشته باشد. این امر مشکل مهمی در تعیین معادله ای واژگانی برای مترجمپیش میآورد.
مثال: بعضی از زبانها مثلاً دو واژه اساسی برای اشاره به رنگها دارند،بعضی ۳ یا ۴ و زبان انگلیسی ۱۱ واژه دارد.
منبع : عناصر واژگانی و ترجمه