ترجمه فیلم ها بحثی است که این روز ها به دلیل گسترش فیلم های غیر مجاز تبدیل به چالش بزرگی شده است. ترجمه فیلم های خارجی به زبان ما در سالیان اخیر باعث بروز حساسیت هایی شده که احتمالا مهم ترین دلیل این موضوع انتشار فیلم های غیر مجاز از مراجع غیر قانونی با زیرنویس های بسیار غیر حرفهه ای و گاهی حتی بسیار بد و اشتباه است، در این فیلم ها مترجم تعهدی بر ترجمه صحیح نداشته و تنها موضوع حائز اهمیت سرعت ترجمه است.
مشکل اصلی از زمانی آغاز می شود که حتی نهاد های رسمی هم چون صدا و سیما نیز تبحر لازم در امر ترجمه نداشته و از همان ترجمه های غیر متخصصانه و به دور از دنیای حرفه ای استفاده می نمایند. باید دانست ترجمه فیلم نیازمند مهارت ویژه ای است، صرفا مترجم بودن و یا داشتن مدرک زبان خارجه دال بر خوب بودن و حائز صلاحیت بودن یک مترجم نیست، مترجم سینمایی باید دغدغه سینمایی داشته باشد، علاقه، پی گیری و شناخت عضوی از یک مترجم دنیای سینما است. متاسفانه در برخی شبکه های تلویزیونی، مترجمانی جذب شده اند که توانایی کافی برای این کار را ندارند و همین امر موجب کاستی های بسیار در این زمینه شده.
نکته قابل توجه این است که، یک مترجم با اشراف کامل به فرهنگ و هنر سینمایی یک منطقه (با توجه به زبان مبدا و مقصد) اقدام به ترجمه آن نماید. همانن طور که نیاز است برای یک ترجمه ی خالی از ایراد فارسی – محلی، به فرهنگ و زندگی در شهر هایی با همان گویش تسلط داشت، زبان های دیگر نیز چنینن است و نمی توان صرفا با دانستن دستور زبان و کلمات معادل ترجمه سینمایی خوبی ارائه داد.
تفاوت ترجمه زیرنویس و ترجمه دوبله
در ترجمه زیرنویس علاوه بر رعایت تمام اصول ترجمه، می بایست اصل خلاصه نویسی را نیز رعایت کرد، مخاطب نیاز دارد حین دیدن فیلم به ترجمه دست یابد و به همین دلیل لازم است زیرنویس الزاما خلاصه بوده و منتقل کننده مطلب باشد. در دوبله نیز رعایت مطابقت ترجمه با حرکت لب بازیگر مهمترین نکته ایست که پس از رعایت اصول ترجمه باید به آن پرداخت، در واقع تفاوت ترجمه زیر نویس و ترجمه دوبله است مترجم با در نظر گیری حرکت لب بازیگر شبیه ترین کلمه معادل مطابق با حرکت لب بازیگر را جایگزین نماید.
بهترین مترجم زیرنویس کیست؟
بهترین مترجم زیرنویس خصوصا برای ترجمه سینمایی، کسی است که تجربه زندگی دردو کشور را داشته باشد و بر فرهنگ و اصطلاحات تسلط کافی داشته باشد. در واقع لازم است مترجم یک فیلم، با درون مایه فیلم آشنایی داشت باشد، که لازمه ی آن نیز آگاهی ازسینما و فرهنگ آن جامعه است.
اصل امانت و نیاز به خلاقیت در ترجمه سینمایی
در ترجمه ی سینمایی مترجم باید اصل امانت و نیاز به خلاقیت را حفظ نماید و به همین دلیل مترجم قادر نیست با خلاقیت خود متنی را اضافه یا کم نماید، مگر در صورتی که معادل اصطلاح وجود داشته باشد و یا ترجمه کاملا نا مفهوم باشد.
در نهایت باید دانست یک مترجم لازم است یک نویسنده خوب باشد، باید توانایی انتقال احساسات در ترجمه را داشته باشد، و همچنین تسلط صد در صدی بر دو دستور زبان, دو فرهنگ و… داشته باشد.آنچه به وضوح قابل درک است این نکته می باشد که ترجمه صرفا با علم به زبان خارجی امکان پذیر نیست.